شما به احتمال زیاد این متن را در محیط داخلی و بسته ای با چراغ های روشن می خوانید. زندگی مدرن برای بیشتر مردم مستلزم گذران بخش عمده روز در اتاق های در بسته و غوطه وری زیر مجموعه ای از نورهای مختلف چراغ های مصنوعی و طبیعی است. اما هرچند نور مصنوعی امکانات بیشماری برای آدمی فراهم آورده، در بدن او (که طی هزاران سال طوری تکامل یافته تا به محرک نور خورشید در روز و تاریکی در شب پاسخ دهد) باعث اختلال هایی نیز شده. این پاسخگویی به نور طبیعی را چرخه یا ریتم شبانه روزی (ساعت بیولوژیکی) می نامند که بیانگر چرخه بیولوژیکی بیست و چهار ساعته تقریبا همه موجودات زنده است. ساعت بیولوژیک در درجه اول تحت تاثیر دریافت نور است اما دما و سایر محرک ها نیز در فرایند آن موثر اند.
ساعت بیولوژیک ما در قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس قرار دارد که به نور گیرنده های واقع در سرتاسر بدن (مثل شبکیه چشم) متصل است. این گیرنده ها موظف به هماهنگ کردن ساعت درونی مان با نوری هستند که ما در طول روز جذب می کنیم. شناخت این چرخه شبانه روزی از آن جهت مهم است که ریتم های طبیعی بدن، خواب، روحیه، بیداری، هضم غذا، کنترل دما، و حتی بازسازی سلولها را تحت شعاع قرار می دهد. تحقیقات نشان می دهد که میزان معینی از نور خلق و خو و سطح انرژی آدم را بهبود می بخشد، درحالیکه نورپردازی بد و ضعیف منجر به تشدید افسردگی و سایر کمبودهای بدن می شود. نوع و میزان نور به طور مستقیم بر تمرکز، اشتها، خلق و خو، و بسیاری از جنبه های دیگر زندگی روزمره تاثیر می گذارد.
اما در شرایطی که ما بیشتر وقت مان را در محیط هایی غرق در نور مصنوعی می گذرانیم یا وقتی آخرین کاری که قبل از خواب و اولین کاری که پس از بیدار شدن انجام می دهیم چک کردن گوشی مان است چطور می توانیم ساعت بیولوژیکی سالمی داشته باشیم؟ معمارها چطور می توانند از نورپردازی برای ارتقای سلامت ساعت بیولوژیکی بدن و در نتیجه ارتقای سلامت زندگی استفاده کنند؟ محققان تقلید از چرخه نور روزانه را با نور مصنوعی توصیه می کنند. نورهای روشن تر و قوی تر برای صبح و طول روز و نورهای ضعیف تر برای شب پیشنهاد می شود. هر وضعیتی غیر از این می تواند باعث اختلال در ساعت بیولوژیک یا اختلال در برنامه خواب مان یا بی حالی در طول روز شود. مطالعه ای در دانشگاه تورنتو اهمیت شدت نور را نشان می دهد و بیانگر این امر است که نورهای روشن “واکنش هیجانی اولیه ما را به یک محرک تشدید می کند” و “تاثیراتش می تواند هم مثبت و هم منفی باشد”.
درجه حرارت طیفی نور (دمای رنگ) نیز به میزان زیادی بر بدن انسان تاثیر می گذارد. هرچه دمای رنگ ( که به طور معمول با مقیاس کلوین k نشان داده می شود) بالاتر باشد نور روشن تر و سرد تر خواهد بود. در این مورد منظور از “گرم” و “سرد” حرارت فیزیکی لامپ نیست بلکه شدت و رنگ نور است. نورهای گرم محیط را دلپذیرتر و آرامشبخش تر می کند در حالیکه نورهای سرد محیط را مهیج تر و محرک تر می کند و می تواند ما را هشیارتر و متمرکزتر کرده و سطح بهره وری مان را افزایش دهد. همچنین نور آبی سطح هورمون ملاتونین را که مرتبط با خواب است کاهش داده و باعث می شود احساس هشیاری و بیداری بیشتری کنیم. کامپیوترها و صفحات موبایل میزان زیادی رنگ آبی ساطع می کنند و در نتیجه آخرین باری که قبل از خواب به ایمیل مان سر می زنیم می تواند از راحتی خواب مان به میزان زیادی بکاهد. ولی وقتی از آن به طور هوشمندانه استفاده کنیم این نور می تواند برای فضاهایی که ذهن بایستی سریع و هشیارانه کار کند (مثل اتاق جلسه، آشپزخانه های صنعتی، و حتی کارخانه ها که تمرکز بالایی در آنها لازم است) ایده آل باشد.
دمای رنگ نور زرد مشابه است با غروب و طلوع که بدن در آن مواقع عموما راحت و آسوده است. برای اینکه به منطقی بودن این مساله پی ببریم کافی است به این فکر کنیم که تا این اواخر بشر در شب در معرض نور شدید نبود بلکه تنها در معرض نور ماه و آتش بود. نورپردازی گرم و غیرمستقیم و ضعیف عموما محیط را راحت تر و افراد را آرام تر می کند. گرچه این نور برای محیط کار که در آن نیاز به کارایی و بهره وری هست انتخاب خوبی نیست اما می تواند برای یک رستوران یا یک استراحتگاه یا یک اتاق خواب مفید باشد.
کارشناسان به توافق رسیده اند که استفاده از نور آفتاب در طول روز و اجتناب از نور آبی یا سرد در هنگام خواب می تواند کیفیت خواب را افزایش دهد و بر سلامتی و بهره وری افراد تاثیر خوبی بگذارد. و هرچند کنترل نورپردازی همه محیط ها وفضاهایی که در آنها ساکن هستیم غیرممکن است اما اطلاع از تاثیر نورپردازی بر بدن هایمان می تواند باعث شود که در خصوص برخی از انتخاب هایی که در صورت بی اطلاعی بدون مکث انجام می دهیم عجله نکرده و کمی بیشتر فکر کنیم، چه این انتخاب خرید لامپی برای فروش در سوپرمارکت باشد یا چک کردن دوباره گوشی مان قبل از خواب.
[/vc_column_text]
